Diệu Hạnh Giao Trinh
chuyển ngữ
Ở quanh vùng Tô
Châu Hàng Châu, dân chúng thường thờ phụng những bức tranh họa 8
tướng của Quan Âm Bồ Tát. Sở dĩ dân chúng rất thích 8 bức tranh này,
là vì ngay từ đầu, chính Quan Âm Bồ Tát đã hiện thân tự tay vẽ ra
những bức tranh mẫu. Chuyện này có liên quan đến một vị cư sĩ tên là
Vương Tích Tước.
Vị cư sĩ này,
biệt hiệu là Kinh Thạch, đã từng làm quan lớn trong triều đình, cuối
đời từ quan về vườn sống ẩn dật, dốc lòng làm việc Phật Pháp. Suối
đời ông thích làm việc thiện hay bố thí, đã làm được nhiều việc lợi
ích cho dân cho nước.
Ông giao du một
cách thân tình với một vị cao tăng đương thời, tức là Thiền sư Viên
Thông. Một bên là quan lớn, một bên là cao tăng, hai bên cùng hỗ
tương xiển dương Phật Pháp nên lúc ấy đạo Phật rất hưng thịnh.
Một hôm, Vương
Kinh Thạch đang tụng bài Tâm Kinh, đọc tới câu "Quán Tự Tại Bồ
Tát hành thân Bát Nhã Ba La Mật chiếu kiến ngũ uẩn giai Không, độ
nhất thiết khổ ách", bèn nghĩ đến công đức của Quan Âm Bồ Tát
đại từ đại bi, bỗng nhiên phát sinh ý nguyện mời một vị họa sĩ tài
cao để vẽ một ngàn bức tranh, họa pháp tướng của Quan Âm Bồ Tát, và
đồng thời kèm theo bài Tâm Kinh để tặng cho người ta đem về thờ. Nhờ
thế, người ta sẽ càng thêm một lòng hướng thiện,và chịu thay đổi
những phong tục tập quán xấu.
Quyết định như
thế rồi, Vương Kinh Thạch bèn đi tìm Thiền sư Viên Thông để bàn luận.
Ông bạch với Thiền sư rằng :
- Bạch Thiền sư,
những ngày gần đây đệ tử có một ý muốn như thế này : Quan Âm Bồ Tát
vì lòng đại từ đại bi, tầm thanh cứu khổ, nên hiển hóa huyền ảo đủ
các bảo tướng để cứu độ chúng sinh. Con đã phát nguyện mời họa sư vẽ
1000 bức họa bảo tướng của Bồ Tát tặng cho dân gian để khuyến hóa họ,
đại sư nghĩ thế nào ?
Thiền sư Viên
Thông nghe thế thì mừng rỡ vô cùng, khen ngợi nhiệt liệt :
- Ông tận tâm tận
lực xiển dương Phật Pháp, phát tâm vẽ bảo tướng của Quan Âm Bồ Tát
tặng cho dân gian để khuyến hóa thế tục, đó là một điều thiện, công
đức vô lượng.
Vương Kinh Thạch
nói :
- Tuy nhiên đệ tử
có một điều xin thỉnh ý đại sư, đó là Bồ Tát hiển hóa đủ các bảo
tướng khác nhau, vậy thì đệ tử nên vẽ bảo tướng nào ? Đại sư trí tuệ
uyên thâm, xin đại sư chỉ giáo đệ tử.
Viên Thông pháp
sư trả lời :
- Muốn biết tốt
nhất nên vẽ bảo tướng nào của Bồ Tát, thì phải chiếu theo Thiên
quang nhãn Quán Tự Tại Bồ Tát Bí Mật Pháp Kinh", tất cả có tám tướng
:
- một là "Kim
Cương Quán Tự Tại Bồ Tát"
- hai là "Dữ
Nguyện Quán Tự Tại Bồ Tát"
- ba là "Sổ Châu
Quán Tự Tại Bồ Tát"
- bốn là "Câu
Triệu Quán Tự Tại Bồ Tát"
- năm là "Trừ
Chướng Quán Tự Tại Bồ Tát"
- sáu là "Bảo
Kiếm Quán Tự Tại Bồ Tát"
- bảy là "Bảo Ấn
Quán Tự Tại Bồ Tát"
- tám là "Bất
Thối Chuyển Kim Luân Quán Tự Tại Bồ Tát".
Đó là tám hình
tướng của Bồ Tát, mỗi hình tướng diễn tả một loại thần thông khác
nhau. Vậy thì cuối cùng nên vẽ hình tướng nào ? Bần tăng không dám
chủ quan quyết định, xin mời cư sĩ hãy tự định đoạt lấy.
Vương Kinh Thạch
suy nghĩ một lúc rồi nói :
- Lời sư phụ chỉ
giáo rất đúng, đệ tử nghĩ tốt nhất là mời một vài họa sư đến, trước
hết dặn họ tắm rửa trai giới thanh tịnh, xong thỉnh Bồ Tát ứng cho
một điềm lành, thị hiện bảo tướng cho họ thấy. Họ thấy bảo tướng của
Bồ Tát rồi thì chiếu theo đó mà vẽ, làm như thế là đúng nhất.
Viên Thông Pháp
sư đáp :
- Làm như thế rất
tốt.
Vương Kinh Thạch
bèn đi mời họa công về vẽ, vừa vặn mời được 8 người, rồi bày tỏ cho
họ biết điều mình mơ ước. 8 vị họa công nghe lời Vương Kinh Thạch,
tắm rửa trai giới thanh tịnh để cầu nguyện Quan Âm Bồ Tát ứng mộng
cho mình thấy bảo tướng. Nhưng liên tiếp mấy ngày mà không có ai
mộng thấy điềm gì cả. Họ không biết bảo tướng của Bồ Tát thật sự như
thế nào nên cũng không biết vẽ Ngài ra sao, vì thế họ cảm thấy rất
khó xử.
Vừa khéo Quan Âm
Bồ Tát đi ngang qua chỗ ấy, biết rằng Vương Kinh Thạch muốn vẽ tranh
của mình mà đang gặp khó khăn, nên Ngài hóa thành một anh chàng Tú
Tài áo trắng đến trước cửa nhà xin gặp, nói rằng mình có sở trường
vẽ các loại hình tướng của Quan Âm Bồ Tát.
Vương Kinh Thạch
nghe nói có người tự giới thiệu như thế thì mừng khấp khởi, vội mời
vào gặp mặt. Nói chuyện một lúc với Tú Tài, ông rất vừa ý, nhất là
khi vị này nói với ông một cách rất thành tâm :
- Ngài phát
nguyện lớn như thế thì làm sao không giúp ngài được. Tại hạ đã bẩy
lần mộng thấy đến đất Phật nên rất quen thuộc với với các hình tướng
cùng khuôn mặt của Bồ Tát, ngài muốn vẽ thì tại hạ có thể vẽ liền
tức thì.
Vương Kinh Thạch
mừng không thể tả :
- Vậy xin thỉnh
tiên sinh thi thố tài năng cho, nhưng không biết tiên sinh định vẽ
bảo tướng nào ?
Tú Tài đáp :
- Pháp sư Viên
Thông đã nói với ngài rằng Bồ Tát Quan Âm có 8 tướng, thì theo thiển
ý của tại hạ, mình nên vẽ cả 8 tướng thì mới hoàn mỹ và không thiếu
sót.
Vương Kinh Thạch
gật đầu liên hồi tỏ ý tán đồng :
- Thế thì quá tốt
rồi !
Thế là ông gọi
người xếp đặt bàn vẽ, chuẩn bị mực vàng mực bạc, bút nghiên mới tinh
cùng giấy trắng thanh khiết, và mời Tú Tài vẽ.
Bạch y Tú Tài
tiến đến trước bàn, xắn tay áo lên, cất bút lên bắt đầu vẽ, ngọn bút
bay trên giấy mau như gió thổi, cánh tay cầm bút thoăn thoắt như
điện chớp, chỉ trong phút chốc là hoàn thành bức hình thứ nhất của
Bồ Tát Quan Âm. Tú Tài tiếp tục múa bút, lại vẽ xong một bức khác.
Không đầy nửa ngày, tám bức họa bảo tướng Quan Âm Bồ Tát đã vẽ xong.
Tám vị họa công không ai là không tấm tắc xuýt xoa khen là đẹp tuyệt,
còn Vương Kinh Thạch thì mừng vui không bút mực nào tả xiết.
Hãy nhìn tám bức
tranh :
- Bức thứ nhất
"Kim Cương Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng phẫn nộ, mặt mũi dữ tợn,
dáng vẻ giận dữ, tướng này có thể nhiếp phục ma quỷ.
- Bức thứ hai "Dữ
Nguyện Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng đại từ, tay trái cầm quyển kinh,
tay phải bất ấn "dữ nguyện" (ban bố những điều mà chúng sinh cầu xin)
để kết thiện duyên sâu rộng với chúng sinh.
- Bức thứ ba "Sổ
Châu Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng đại bi, Bồ Tát ngồi nhắm mắt, tay
cầm xâu chuỗi như thể đang thầm niệm Phật, biểu lộ lòng từ bi lân
mẫn của Bồ Tát đối với muôn loài.
- Bức thứ tư "Câu
Triệu Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng Viên Thông, Bồ Tát ngồi kết già
phu, có ba mặt, khuôn mặt chính vui vẻ, đầu đội thiên quan (mũ trời),
trên mũ có hóa thân A Di Đà Phật. Khuôn mặt bên trái giận dữ đáng sợ,
tóc tai dựng đứng, đầu đội nguyệt quan (mũ có hình mặt trăng). Khuôn
mặt bên phải cau mày tức giận, răng nanh chĩa ra ngoài. Bồ Tát có
sáu cánh tay, một tay cầm dây thừng, một tay cầm hoa sen, một tay
cầm đinh ba, một tay cầm rìu, một tay bắt ấn Thí Vô Úy (ấn làm cho
chúng sinh không còn sợ hãi), một tay cầm bảo trượng Như Ý. Tướng
này biểu thị Bồ Tát muốn "câu" những "con cá" trời và người đem lên
bờ giác ngộ.
- Bức thứ năm "Trừ
Chướng Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng Phổ Chiếu, một đầu ba khuôn mặt,
tay phải cầm gương báu, bay trái bắt ấn "Dữ Nguyện", tướng này biểu
thị Bồ Tát có năng lực phá trừ ba chướng lục đạo.
- Bức thứ sáu "Bảo
Kiếm Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng Giải Thoát, trên đầu hiện hoa sen,
một tay cầm kiếm báu, một tay đưa lên trước ngực, tướng này biểu thị
Bồ Tát có năng lực diệt trừ lục tặc.
- Bức thứ bảy "Bảo
Ấn Quán Tự Tại Bồ Tát", một thân ba đầu và 6 cánh tay, là tướng Phấn
Tấn (mạnh dạn tiến lên). Cả ba khuôn mặt đều hiện vẻ từ bi. Sáu cánh
tay mỗi tay cầm một pháp khí là bảo ấn, chuông mõ, tràng phan, bảo
kiếm và hoa sen. Tướng này biểu thị Bồ Tát đi đi lại lại trong ba
giới.
- Bức thứ tám "Bất
Thối Chuyển Kim Luân Quán Tự Tại Bồ Tát" là tướng Như Ý, mặt ngọc
mỉm cười, đầu đội mũ báu, trên mũ có hóa thân của Vô Lượng Thọ Phật,
tay nâng bánh xe vàng ra dáng quay bánh xe, tướng này biểu thị Bồ
Tát có năng lực diệt trừ các ác nghiệp.
Vương Kinh Thạch
thấy tám bức tranh bảo tướng đã vẽ xong, mừng rỡ quá sức tưởng tượng,
khen ngợi không hết lời.
Tú Tài nói :
- Bây giờ ngài đã
có 8 bức tranh bảo tướng này, có thể để làm mẫu cho các vị họa sư vẽ
theo. Tại hạ không ở lâu được, xin cáo biệt.
Vương Kinh Thạch
nhất định giữ lại mà không được, kêu người đem bạc nén ra để trả
tiền thù lao nhưng Tú Tài kiên quyết không nhận, còn lấy từ trong
ngực áo ra một viên gì như hạt đậu đưa tặng Vương Kinh Thạch :
- Đây là hạt Tây
Phương Vô Úy tôi tặng ngài, ngài hãy thường thường đeo trong người,
nó có thể giúp ngài tiêu trừ mọi tai ương, tăng trưởng trí huệ và
không bao giờ bị hãm hại.
Vương Kinh Thạch
nhiều lần tạ ơn, thân hành tiễn bạch y Tú Tài ra tận cửa ngoài. Tiễn
khách đi rồi, Vương Kinh Thạch sung sướng cầm 8 bức tranh bảo tướng
Quan Âm Bồ Tát đi tìm Pháp sư Viên Thông và kể mọi sự cho ngài biết.
Pháp sư nghe xong hoan hỉ nói với Vương Kinh Thạch rằng :
- Mừng cho ông,
Vương cư sĩ ! Hôm nay ông đã được gặp Bồ Tát rồi đó !
Vương Kinh Thạch
không hiểu gì cả, nói một cách kinh ngạc :
- Gặp Bồ Tát nào
? Ý Đại sư muốn nói vị bạch y tú tài vẽ tranh là Quan Âm Bồ Tát
chăng ?
Viên Thông Pháp
sư cười :
- Đúng thế. Vị Tú
Tài áo trắng ấy chính là Quan Âm Bồ Tát, nếu không phải là Bồ Tát,
người phàm nào có thể vẽ các bảo tướng được như vậy ? Vả lại, nếu
không phải là Bồ Tát, ai là người có thể tặng ngài hạt Tây Phương Vô
Úy ?
Vương Kinh Thạch
bừng tỉnh ngộ, vừa kinh dị vừa vui mừng vạn phần. Ông cảm thấy vinh
hạnh vì Bồ Tát đã giáng lâm đến nhà mình vẽ tranh nên lòng tin vào
Phật Pháp càng kiên cố thêm, lòng muốn làm việc thiện càng tăng mạnh
thêm.
Ông đem 8 bức
tranh bảo tướng Bồ Tát treo trong đại đình, nhờ 8 vị họa công mỗi
người lấy một bức mà vẽ theo. Vẽ xong bức nào, ông tự tay chép bài
Tâm Kinh kèm theo và tặng cả hai cho người ta. Vẽ như thế tròn một
năm thì ông đã tặng hết 1000 bức. Còn 8 bức tranh mẫu mà Ngài Quan
Âm đã tự tay vẽ thì ông giữ làm của gia bảo trong nhà, truyền từ thế
hệ này tới thế hệ khác.
Diệu Hạnh Giao Trinh